گاز

گاز

تاریخچه گاز صنعتی در ایران به سال ۱۹۴۶ میلادی بازمی گردد، زمانیکه صنعت در ایران به شکل مدرن خود درآمد. اولین گازهایی که در ایران تولید شد گاز اکسیژن و نیتروژن بوده است.

در حال حاضر تعداد کمی از گازهای تخصصی در ایران تولید می شود و اکثر گازهای تخصصی وارداتی هستند.

توانایی تولید گاز در ایران محدود به محصولات زیر می باشد:

گاز نیتروژن گرید ۰/۵ و ۵/۵، اکسیژن گرید ۷/۲، آرگون گرید ۵ و ۵/۵، استیلن گرید ۵/۲ و صنعتی، نیتروس اکساید گرید ۵/۲، دی اکسید کربن گرید ۰/۳- هیدروژن گرید ۰/۵، آمونیاک گرید صنعتی، کلر صنعتی.

میعانات گازی: اکسیژن، آرگون، نیتروژن، دی اکسید کربن، نیتروز اکساید،کلر، آمونیاک

تعدادی از هیدروکربن ها نظیر اتیلن، پروپان، پروپیلن و… نیز  توسط پتروشیمی ها تولید می شود که مصرف صنعتی دارند و فروش آنها در بورس انجام می شود.

به غیر از موارد فوق مخلوط های گازی تخصصی حدود ۱۰سال است که در ایران تولید می شود. تعداد محدودی از شرکت ها هستند( حدود ۱۰شرکت )که مخلوط گازی تولید می نمایند. صرفاً ۲ شرکت دارای استاندارد ISO17025 هستند از استاندارد استان تهران در این زمینه نیز محدودیت هایی وجود دارد. مخلوط های گازی در محدوده ppb و ppm پایین در ایران تولید نمی شود و همچنین اگر تعداد عناصر یک مخلوط گازی زیاد باشد تولید آن با مشکل مواجه می شود.

یک مسئله دیگر نیز آنالیز مخلوط ها می باشد که بیشتر این شرکت ها خودشان امکان آنالیز محصول را ندارند و این آنالیز توسط یک شرکت ثالث دولتی انجام می شود.

اکثر گازهای تخصصی و خلوص بالا در ایران وارد می شود.

کشورهایی که تأمین کننده این گازها می باشند شامل: امارات، قطر، چین، اندونزی، هند، آلمان، اتریش، ایتالیا، هلند، انگلیس و ترکیه می باشند که با وجود تحریم ها به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم به ایران کالا صادر می کنند.

گازهایی که به ایران وارد می شوند شامل گازهای خالص تا گرید ۶، هلیوم مایع، گازهای مورد استفاده در صنایع الکتریکی  و برقی شامل SF6, Ze, Ne, Kr ( که بیشتر از چین وارد می شوند)، گازهای سرمایشی، گازهایی که در پروژه تولید شیشه استفاده  می شود مثل SO2, SiH4 .

بازار مصرف گازهای صنعتی و تخصصی در ایران بازار بزرگی می باشد زیرا در ایران صنایع مختلفی وجود دارد و همینطور به خاطر وسعت صنعت نفت در ایران مقدار زیادی از این محصولات مورد استفاده می باشد.

در ایران حدود ۷۳پتروشیمی،۳۲ پالایشگاه نفت وگاز وجود دارد که مقدار زیادی گازهای صنعتی و آزمایشگاهی مصرف می کنند.

علاوه بر این بازار، صنایع زیر در ایران مصرف کننده گازهای تخصصی و آزمایشگاهی و صنعتی می باشند:

صنایع: غذایی، سیمان، شیشه، برق، فولاد، تجهیزات آزمایشگاهی، پزشکی، دخانیات، شیمیایی، داروسازی، کشاورزی

گازهای پر مصرف خلوص بالایی که در ایران وارد می شوند شامل هیدروژن، آرگون، هلیوم و نیتروژن گرید ۶ می باشد.

علاوه بر اینها پرمصرف ترین گاز هلیوم ۵ می باشد که بیشتر به عنوان گاز حامل دستگاه کروماتوگرافی گازی مورد استفاده قرار می گیرد.

در ۲ سال گذشته بازار بزرگی برای هلیوم بادکنک و بالن ایجاد شد ولی با افزایش قیمت هلیوم تعداد آن بسیار کاهش پیدا کرد.

طی سال گذشته حدود ۳۰٫۰۰۰ سیلندر ۵۰ لیتری هلیوم وارد ایران شده که این مقدار هلیوم از کشورهای چین، اندونزی، قطر، امارات و ترکیه وارد ایران می شود.

صنعت گازهای تخصصی در ۵۰ سال گذشته در ایران به علت تحریم های بین المللی رشد چشمگیری نداشته. چاه های نفت و گاز ایران در حوزه منابع پارس جنوبی دارای منابع عظیمی از هلیوم می باشد که به علت ضعف تکنولوژی ایران امکان استخراج آنرا ندارد این مخازن به صورت مشترک با قطر هستند که کشور قطر چندین سال است که از این مخازن بهره برداری می کند.

ایران به علت داشتن بازار بزرگ مصرف پتانسیل بزرگی برای سرمایه گذاری دارد ولی به علت ریسک های سیاسی این کار کمتر انجام شده.

در سالهای اخیر تنها شرکت لینده برای مدت محدودی به بازار ایران به صورت مستقیم وارد شد ولی بعد از خروج آمریکا از برجام، آنها نیز از ایران رفتند. تعدادی از بازارهای مناسب جهت سرمایه گذاری عبارتند از:

  • ASU  هایی که خلوص بالای اکسیژن و نیتروژن تولید می کنند.
  • خالص کننده های گاز برای تولید گریدهای ۵/۵ و ۶
  • تولید هیدروژن خلوص بالا
  • کارخانه استخراج و شارژ هلیوم
  • سرمایه گذاری در حوزه حمل و نقل میعانات گازی

یکی از نقاط ضعف بازار گاز در ایران عدم رعایت استانداردهای موجود می باشد. استانداردهایی که رعایت نمی شوند شامل حمل و نقل، نگهداری سیلندرها، رنگ سیلندرها و شیر سیلندرها می باشد ناوگان فرسوده حمل و نقل میعانات گازی نقطه ضعف دوم می باشد. از نقاط قوت بازار گاز در ایران می توان به قیمت و کیفیت مناسب گازهای مایع آرگون، نیتروژن و دی اکسید کربن و مخصوصاً نیتروس اکساید اشاره کرد و همچنین مخازن CNG که با کیفیت بالا در ایران تولید می شود.

طی سال گذشته انجمن گازهای فشرده در تهران تأسیس شد که فعالیت اصلی آن آموزش در زمینه گازهای فشرده و اجرایی شدن استانداردهای موجود در صنعت گازهای فشرده می باشد.

امید زیادی است که این انجمن بتواند باعث ارتقاء سطح کیفی محصولات و همینطور ارتقاء سطح دانش شاغلین صنعت گازهای فشرده گردد.

نویسنده : مهراد عباد

10 دیدگاه در بازار گاز صنعتی و گاز آزمایشگاهی در ایران
  1. ممنون از مقاله جالبتون در خصوص خلوص گازهای تولیدی در ایران
    در خصوص گاز های صنعتی ممکنه مقالات بیشتری بزارید مرسی

    • سلام

      بله حتما. اگر روی مورد خاصی به تعداد ۲ الی ۳ درخواست برسیم حتما در آن حوزه مقاله های جدیدی تهیه و در سایت قرار خواهد گرفت.

  2. سلام شما گاز SF6 میتوانید تهیه کنید؟

    • سلام روز بخیر
      بله گاز SF6 با گریدهای گوناگون قابل تامین می باشد. جهت کسب اطلاعات بیشتر با واحد فروش تماس حاصل نمایید.

  3. آیا دایان گاز ، گاز هلیوم با خلوص ۹۹٫۹۹۹% فروش دارد

    • بله گاز هلیوم با خلوص های ۹۹٫۹۹۹%، ۹۹٫۹۹۹۵% و ۹۹٫۹۹۹۹% قابل تامین می باشد.

  4. شرکت هایی که این نوع گازها رو تولید می کنند زیر مجموعه چه نوع صنعتی به حساب میان؟

    • اصولاً صنعت گازهای فشرده زیر مجموعه صنعت گاز است و جزو صنایع پایین دستی به حساب می آید. قابل ذکر است گازهای مختلف از طریق جداسازی آن از هوا، نفت و گاز انجام می گیرد و یا به صورت سنتزی می باشد.

  5. من اکسیژن و نیتروژن و ارگون … میخاهم

    • لطفاً برای کسب اطلاعات بیشتر با کارشناسان فروش دایان گاز تماس حاصل فرمایید.
      شماره تماس:۲۲۰۷۰۷۱۸ داخلی: ۱۰۱، ۱۰۳، ۱۰۷


[بالا]

ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *