گاز هیدروژن و موارد مصرف آن
گاز هیدروژن سبک ترین و رایج ترین گاز در جهان هستی است. عدد اتمی این عنصر ۱ می باشد. هیدروژن عنصری کمیاب می باشد ولی یکی از اجزای حیاتی آب می باشد.
استفاده های معمول از این گاز
در درجه ی اول برای تولید آب مورد استفاده قرار می گیرد. هم چنین گاز هیدروژن برای تولید سنگ معدن فلزی نیز مورد استفاده قرار می گیرد. این گاز در شیمی صنعتی برای تولید اسید هیدروکلریک مورد استفاده قرار می گیرد و برای جوشکاری هیدروژن اتمی نیز کاربرد دارد. در ژنراتور های برق از آن برای خنک کردن موتور ژنراتور استفاده می شود. بسیاری از کارخانه های تولیدی برای چک کردن نشت های خود بر این گاز تکیه کرده اند.
این عنصر می تواند به تنهایی یا در کنار عناصر دیگر مورد استفاده قرار گیرد. پردازش سوخت فسیلی و تولید آمونیاک از کاربرد های دیگر این گاز می باشد. آمونیاک بخشی از بسیاری مواد شیمیایی است که یک عامل هیدروژنه است و برای تغییر روغن های اشباع نشده و ناسالم به اشباع شده و سالم مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین این گاز برای تولید متانول و تولید تریتیوم ( در واکنش هسته ای ) مورد استفاده قرار می گیرد که یک ایزوتوپ رادیواکتیو می باشد و برای تولید بمب از آن استفاده می شود. هم چنین می توان به عنوان منبع تشعشع رنگ درخشان مورد استفاده قرار گیرد.
هیدروژن و سوخت سلول
از این گاز به عنوان سوخت به دلیل ارزش گرمایی بالای آن استفاده می شود. احتراق مقدار زیادی انرژی تولید می کند، هنگامی که هیدروژن به شکل مایع باشد از آن به عنوان سوخت موشک استفاده می شود. هیدروژنی دیگر نیز به اسم دوتوریوم که هیدروژنی سنگین است در واکنش همجوشی هسته ای در راکتورهای هسته ای مورد استفاده قرار می گیرد.
استفاده در بالن های آب و هوا
بدلیل سبک بودن هیدروژن پژوهشگران قادر به استفاده ی آن در بالن های آب و هوا شدند. در بالن آب و هوای هواشناسان نیز این عنصر نصب گردیده است. این بالن ها با تجهیزاتی نصب شده اند که اطلاعات لازم راجع به مطالعه آب و هوا را ثبت کنند. طی جنگ جهانی اول، در بالن کشتی های هوایی مصرف می شد.
کاربرد های صنعتی این گاز
از استفاده های این گاز در صنعت می توان به استفاده در صنعت های کود و رنگ و همچنین صنایع غذایی و شیمیایی اشاره کرد. صنایع غذایی از این عنصر استفاده می کنند تا روغن های نباتی هیدروژنه مانند مارگارین و کره تولید کنند. در این روش، روغن های گیاهی با هیدروژن ترکیب می شوند و با استفاده از نیکل به عنوان کاتالیزور، مواد چربی جامد تولید می شوند.
در صنعت پتروشیمی، هیدروژن برای اصلاحات نفت خام مورد نیاز می باشد. این گاز به عنوان یک عامل کاهنده در صنایع مورد نیاز می باشد. در شیمی صنعتی برای استخراج نفت استفاده می شود و همچنین از این گاز در دستگاه آنالایزر کروماتوگرافی گازی به عنوان گاز حامل استفاده می شود.
ترکیبات شیمیایی گاز هیدروژن
از این عنصر برای تولید ترکیبات شیمیایی مختلفی استفاده می شود. به غیر از آمونیاک، هیدروژن قادر است در راه های دیگری مهار شود.
می توان برای تولید کود نیز از آن استفاده کرد. این عنصر برای تولید متیل الکل نیز مورد نیاز است. متیل الکل در جوهر، مایع جلا دهنده و رنگ مورد استفاده قرار می گیرد. پراکسید هیدروژن ترکیبی حیاتی دیگر است. پراکسید هیدروژن موارد مصرفی گوناگونی دارد. اولین و مهمترین استفاده در پزشکی است. برای مثال پراکسید هیدروژن یک ضد عفون کننده است که برای ضدعفونی قارچ ها از آن استفاده می شود. پراکسید هیدروژن را می توان در آب رقیق شده نیز یافت! هم چنین می توان برای سفید کردن دندان ها و ضدعفونی قارچ و باکتری ها استفاده نمود. همچنین از هیدروژن پراکسید می توان مصارف غیر پزشکی نیز داشت!
کاربرد های دیگر شامل کنترل آفات در باغ ها، از بین بردن لکه های لباس، عاملی سفیدکننده برای تمیز کردن خانه می باشد.
ترجمه : سماء میرزاآقا
خیلی مطالب جالب و خوبی بود ولی اگر کم بیشتر نیز بود که عالی می شد
سلام و روز بخیر
سپاس از لطف شما
در صورتی که به منابع بیشتری دست پیدا کنیم قطعا در قالب مقالات جدید ارائه خواهد شد.